Magdalena Rittenhouse "Nowy Jork"

Nie wiem kiedy czytanie książek o Nowym Jorku przekształciło się u mnie w zwykłe zbieractwo książek o Nowym Jorku. Kiedy potrzeba poszerzenia wiedzy o Wielkim Jabłku spłycona została do potrzeby zbudowania nowojorskiej biblioteczki. Fakt jednak pozostaje faktem – mam na półce jeszcze 4 nieprzeczytane, nowojorskie książki. Mój projekt czytania własnych półek dotarł i w te rejony regału, a na pierwszy ogień poszła pięknie wydana książka Nowy Jork. Od Mannahatty do Ground Zero Magdaleny Rittenhouse, sprezentowana mi na urodziny trzy, cztery lata temu?

To powinna być lektura, o której zaczyna się swoją przygodę z Nowym Jorkiem. Chociaż autorka skupia się tu wyłącznie na Manhattanie, to wszak od tej małej wyspy zaczyna się wielka kariera tego cudownego miasta. Nie ma fragmentu, nie ma dzielnicy, ulicy czy charakterystycznego punktu, któremu pani Magdalena nie poświęciłaby tutaj odpowiednio dużo miejsca. Zaczynamy od dołu wyspy, sprzedanej, jak głosi legenda, przez Indian Holendrom w zamian za kilka paciorków. Obserwujemy jak powolutku kształtuje się Nowy Amsterdam, jak pokojowo zmienia nazwę i władze w wyniku przejęcia przez Anglików. Na naszych oczach Wall Street zmieni się wkrótce w światowe centrum handlu, a my, po krótkim przystanku na wyspie Ellis rozpoczniemy nasz Amerykański Sen.

Kiedy patrzyłam na tą piękną okładkę, nie przypuszczałam, że kryje ona takie bogactwo. Autorka przede wszystkim podjęła tytaniczną pracę zbierając materiały. Nie tylko sama wielokrotnie rozmawiała z nowojorczykami, ale i sięgnęła po olbrzymią bibliografię, do której co i rusz się odwołuje. Nic tu nie jest przypadkowe, niedopatrzone czy oparte na niczym. Każdy akapit jest wypełniony po brzegi informacjami , dlatego podczas lektury warto zwolnić, by móc zapamiętać jak najwięcej z fascynującej historii miasta. Mimo tej obfitości nie sposób się oderwać od Nowego Jorku. Wrażenie bowiem jest podobne do tego z Opowieści tysiąca i jednej nocy, kiedy to z jednej historii wyrasta kolejna, i kolejna, od małej holenderskiej osady do muru granicznego, od muru do Wall Street, od Wall Street do giełdy i kończymy w XXI wieku. I tak cała książka.

Nie spieszyłam się z lekturą. Dałam sobie i jej czas, by w pełni odsłoniła przede mną bogactwo historii i kultury Nowego Jorku. Wydawało mi się, że dużo wiem o tym mieście, tymczasem okazało się, że nie wiem prawie nic. A proces przyswajania wiedzy okazał się najprzyjemniejszym procesem, jaki można sobie wyśnić, również dzięki poetyckiemu językowi i obłędnej zdolności autorki do snucia opowieści. Do tej pory jedynie Filipowi Springerowi udało się wycisnąć ze mnie łzę przy opisie wznoszenia lub burzenia budowli. Teraz do tego wąskiego grona zaliczam też Magdalenę Rittenhouse.

Moja ocena: 6/6

Magdalena Rittenhouse Nowy Jork. Od Mannahatty do Ground Zero

Wyd. Czarne

Wołowiec 2013