Deszczowa Islandia

Kryminał skandynawski kojarzy się zwykle z kryminałem szwedzkim. Rzadziej z norweskim czy duńskim. Islandzkie są chyba najmniej znaną podgrupą w tym gatunku. Co nie znaczy, że gorszą.

Poprzez strony „W bagnie” czytelnik trafia na zalaną deszczem Islandię – szarą, burą, ponurą i przygnębiającą. W takich to warunkach atmosferycznych znalezione zostają zwłoki starszego mężczyzny, który został zabity w swoim mieszkaniu, najprawdopodobniej przy pomocy ciężkiej popielniczki, leżącej obok. Policjanci z Reykjaviku rozpoczynają dochodzenie. Początkowo ślady wskazują na rabunek dokonany przez lokalnego ćpuna, szybko jednak Erlendur Sveinsson i jego współpracownicy wpadają na nowy trop i rozpoczynają żmudny proces rekonstrukcji życiorysu zmarłego, co prowadzi do zaskakujących i przerażających rezultatów.

Powieść jest mroczna i, jak to zwykle bywa w kryminałach skandynawskich, skupia się głównie na społeczności, na ludziach, którzy wchodząc w najrówniejsze, czasem przypadkowe interakcje, budują życiorysy swoje i innych. I to jest właśnie to, co najbardziej lubię w tego typu literaturze – nie sam moment odkrycia mordercy, tylko całe śledztwo odkrywające fakty z życia zmarłego. Ofiary, która w międzyczasie zaczyna występować w rozmaitych rolach: brata, ojca, pracownika, zbrodniarza. A cały ten proces w naturalny sposób prowadzi do rozwiązania.

Podobała mi się atmosfera Islandii, którą na kartkach powieści tworzy autor. Podobała mi się zagadka kryminalna, historia prawdopodobna, która jednak mogłaby się przydarzyć jednie na Islandii, gdzie całe społeczeństwo, liczące nieco ponad 300 tysięcy, z braku laku krzyżuje się coraz bardziej, nabierając cech homogeniczności. Podobały mi się również postacie, i to zarówno policjantów (ponury Erlendur, zawsze poważny i nieco zaniedbany, jego przeciwwaga – Sigurdur Oli – elegancki, młodszy, doprowadzający do komicznych sytuacji, a między mini opanowana Elinborg), jak i pozostałe osoby. Co mi się nie podobało, to że tom pierwszy okazał się być… tomem trzecim. Czyli znowu na polski zaczęto tłumaczyć serię od środka. Znamy to już z cyklu o Wallanderze. I chociaż nie wpływa to w szczególny sposób na rozumienie akcji, to jednak wiedza o poprzednich dwóch tomach przywołuje u czytelnika to sakramentalne „aha!”, ujawniając, że jednak pewne braki dało się wyczuć w „W bagnie”. Co jednak nie powinno nikogo zniechęcać przed zapoznaniem się z tymi kryminałami.

Moja ocena: 5/6

Arnaldur Indridason „W bagnie”

Wyd. WAB

Warszawa 2009

Książka przeczytana w ramach wyzwania „Z półki”.