Małe miasto złych ludzi w „Trafnym wyborze”

Nowa książka J. K. Rowling była chyba najbardziej oczekiwaną przez mnie premierą roku. Jeszcze przed jej pojawieniem się na polskim rynku zewsząd zaczęły do mnie docierać pozytywne recenzje „Trafnego wyboru”, podkreślające przede wszystkim z jakim zaskoczeniem przyjęto fakt, iż autorka NAPRAWDĘ POTRAFI pisać. Przez kilka tygodni książka dojrzewała na mojej półce, ale wreszcie nadszedł czas, kiedy wręcz nie mogłam się powstrzymać, by po nią nie sięgnąć.

Nie mogę powiedzieć, żeby to, jak dobrze ta powieść jest napisana, szczególnie mnie zaskoczyło. Mam wrażenie, że należę do niewielkiego grona osób, które pod historią o chłopcu z blizną widzieli już wielki talent Rowling do opowiadania historii i tworzenia postaci. Szczególnie to ostatnie zwracało moją uwagę w późniejszych częściach Harrego Pottera – to, że każda, nawet drobna postać, ma swoją historię, swój charakter, styl, motywy działania, nawet sposób mówienia. I cieszę się, że właśnie ten talent autorka wykorzystała w swojej nowej powieści.

Bo jest to opowieść o ludziach. „Trafnemu wyborowi” właściwie brakuje fabuły, jest to statyczno-dynamiczny opis społeczności niewielkiego Pagford. Statyczny, bo poznajemy mieszkańców miasta w chwili, gdy pewna bardzo wpływowa osoba, Barry Fairbrother, nieoczekiwanie i szybko żegna się z życiem. Dynamiczna, bo pod kożuszkiem dobrego wychowania i angielskiej powściągliwości Pagford aż kipi od emocji. Rowling nie tylko stworzyła trójwymiarowe, żywe, realistyczne postaci, które powoli poznajemy na kartach powieści, ale i ustawiła je w pewnym układzie stosunków i poddała obserwacji. W rezultacie niby nic się nie dzieje, a jednak trudno choć na chwilę oderwać się od tajemnic i plotek krążących po mieście. A wyniki tej sytuacji nie raz zaskoczą czytelnika.

Dodatkowym zaskoczeniem dla mnie było całkowite odcięcie się Rowling od cyklu, dzięki któremu stała się sławna. Podziwiam tą kobietę od lat, i postanowiłam sobie za wszelką cenę bronić „Trafnego wyboru” nawet gdyby był kiepski – na szczęście nie musiałam – ale podświadomie poszukiwałam w Pagford odpowiedników niektórych postaci z serii o Harrym Potterze. I nie znalazłam – mimo takiego bogactwa charakterów, jakie tam zawarła, potrafiła stworzyć zupełnie nowy, oryginalny komplet tylko na potrzeby „Trafnego wyboru”, co dodatkowo przekonuje mnie o wyjątkowości powieści. Jedyne związki z książkami dla dzieci można dostrzec przez pryzmat słów Padmy, która napisała, że „Trafny wybór” to książka o mugolach – faktycznie, Pagford to idealne miejsce dla Dursleyów, jednak oni byli pokazani w sposób jednak trochę przerysowany. Pagfordczycy są tak realny jak ja czy wy, i to jest to, co najbardziej mnie przeraziło.

Jedyne co mi się nie podobało, to tłumaczenie tytułu – zdaję sobie sprawę, że oryginalne „Casual Vacancy” w dosłownym tłumaczeniu brzmiałby jeszcze gorzej, ale „Trafny wybór” nie zupełnie przystaje mi do treści książki.

Rowling grzebie w najkoszmarniejszych tematach, pokazuje, że patologia to nie tylko domena slumsów, że nawet tzw. „dobre domy” kryją swoje brudne tajemnice. I pisze o tym w genialny, sugestywny, do gruntu prawdziwy sposób. Pozostaje mieć tylko nadzieję, że autorka nie każe nam długo czekać na swoją następną książkę.

Moja ocena: 6/6

J. K. Rowling Trafny wybór

Tłum. Anna Gralak

Wyd. Znak

Kraków 2012