Znów mordują na Wybrzeżu

Nadkomisarz Antypater mnie zaintrygował. Do tego stopnia, że zaraz po przeczytaniu „Alei samobójców” zabrałam się za drugi tom cyklu „Róże cmentarne”. Nie miałam żadnych złych przeczuć, bo przecież tom pierwszy czytało się przyjemnie, ale dosyć leniwie, można się było oderwać gdzie bądź, potem z przyjemnością powrócić. Panowie Krajewski i Czubaj nieśpiesznie rozwijali wątki kryminalne, jednocześnie zapoznając czytelnika z głównym bohaterem, z jego życiem i zwyczajami. Toteż tom drugi w myśl tej konwencji miał być idealną odskocznią od podręcznika… Ale nie ma tak łatwo. „Róże cmentarne” porywają już od samego początku i nie pozwalają się tak łatwo odłożyć na półkę, jak ich poprzednik. Już na pierwszych stronach powieści mamy  zgon, a potem też trup ściele się gęsto i to na wszelkie sposoby.

Jak to na wszelkie? Ano tak, że tym razem autorzy zagadkę kryminalną skonstruowali na tzw. „bogato”. Już nie jedno z miast w chodzi w grę, Gdańsk właściwie schodzi na boczny plan. Po całej Polsce bowiem hasa seryjny morderca, ślady swe pozostawiając i w Katowicach, i w Krakowie, i w Warszawie… Sam seryjniak też nie jest byle jaki, bowiem za punkt honoru uznał naśladowanie słynnych zbrodni polskich seryjnych morderców… A że każdy z nich pozostawiał unikalny „podpis”, to i morderstwa naśladowcy są raz takie, raz inne.  Na miejscu każdego z nich pozostawia wskazówkę co do następnego  – jedna z nich wskazuje na Wybrzeże. Cała tamtejsza policja zostaje postawiona w stan najwyższej gotowości, a wspominany na początku Pater, zamiast na grecką wyspę z piękną kobietą będzie musiał z dwoma grubymi gliniarzami jechać do Władysławowa…

Fabuła w „Różach” jest przede wszystkim niesamowicie dynamiczna. Nie ma tutaj miejsca na długie rozmyślania o życiu, i śmierci, i jajecznicy…  Nadkomisarz wraz ze współpracownikami i kolegami z różnych polskich miast wpada co i rusz na kolejne tropy, które wiją się jak Wisła przez cały kraj. Już już się wydaje, że droga do mordercy prosta i krótka, a jednak zaraz autorzy fundują Patrowi i nam, czytelnikom, jazdę bez trzymanki w dół. Policjanci zamiast zbliżać się do rozwiązania, odkrywają nowe przestępstwa. Zaletą powieści jest też celna charakterystyka Polaków na urlopie. We Władku byłam kilkakrotnie, więc z łatwością wczułam się w atmosferę naszego kurortu, gdzie najpierw człowiek smaży się w korku we własnym samochodzie, następnie bezskutecznie usiłuje znaleźć kwaterę, nawet jeśli mu się to uda, jest to przeważnie późny Gomółka z gniazdem szerszeni nad balkonem. Autorzy nie omieszkali opisać typowo polskiego poczucia „jestem na wakacjach więc będę głośno”, jak i syndromu „tata na wakacjach zdobywa przysiółek na plaży”. I chyba nawet są skarpety do sandałów. Słowem, kto kiedykolwiek trafił na polskie wybrzeże w sezonie, ten odkryje w tej powieści znajome widoki.

Jak na kryminał przystało, jest mrocznie, czasami brutalnie, ale jednocześnie przez łzy śmiesznie gdy obserwujemy rodaków we Władku. I właściwie nie wiadomo, kiedy książka się kończy. A ostatnie dwie strony po prostu wbijają w fotel i pozostawiają czytelnika z tej pozycji na długie minuty.

Moja ocena: 5,5/6

Marek Krajewski, Mariusz Czubaj  „Róże cmentarne”

Wyd. WAB

Warszawa 2009