„Kraina Chichów” czyli obłęd w ciapki

Jonathana Carrolla dawno temu wrzuciłam do jednego wora z Williamem Whartonem i tam siedział do niedawna. Nie pytajcie mnie, dlaczego tam wylądował, bo nie wiem. W każdym bądź razie w zeszłym roku przeczytałam jednego Whartona i nie spodobał mi się, tym samym zaś wór stał się może nie zakazany, ale na pewno mało atrakcyjny. W międzyczasie gdzieś tam czytałam zachwyty nad Carrollem, nawet na imprezie u znajomych nowopoznana rozmówczyni reklamowała mi bardzo tą powieść. Ale wciąż trzeba było przeczekać, informacja musiała wsiąknąć, po pożyczeniu z biblioteki zaś „Kraina Chichów” potrzebowała niczym ser dojrzeć na półce zanim po nią sięgnęłam. A teraz Carroll został moim tegorocznym odkryciem.

Jest to przede wszystkim opowieść z gatunku takich jakie lubię najbardziej – książka o książce. Główny bohater, Tomasz, od dziecka zafascynowany jest książkami autorstwa niejakiego Marshalla France’a, a szczególnie jedną – „Krainą Chichów”. W pewnej chwili, niejako przypadkiem, decyduje się napisać biografię swego ukochanego autora, o którym niewiele wiadomo, poza tym iż większość dorosłego życia spędził w małym miasteczku – Galen. Wyrusza tam zatem, by uzyskać zgodę na napisanie książki od córki zmarłego pisarza. Gdy tam dociera, wiele spraw staje się dla niego jasnych, ale jeszcze więcej się komplikuje. Zaczynają się dziać dziwne i straszne rzeczy, a wszystko to doprowadzi do wielkiego, wybuchowego finału. Takiego, przy którym jednocześnie wciska cię w fotel i podrywa pod sufit, a w międzyczasie masz ciary jak późnym wieczorem na opuszczonym cmentarzu.

Carroll oprócz obłędnej wyobraźni ma również piękny, wyrazisty styl, dzięki któremu cała opowieść uzyskuje taki, jakby to powiedzieć, „ekskluzywny” połysk. W treści powieść ta przypomina nieco „Cień wiatru” czy „Klub Dumas”, ale tutaj jest to jednak podane w bardziej płynny, a jednocześnie szalony sposób. Autor wciąż myli ślady, odsłania przed czytelnikiem tylko detale, ale nie pozwala odmalować całości sytuacji, aż do ostatniego zdania. Dosłownie ostatniego. Nie stosuje tanich chwytów, zaskakuje wyobraźnią. Wszystko to razem sprawiło, że czytanie „Krainy Chichów” stało się przeżyciem niemalże mistycznym.

Moja ocena: 6/6

Jonathan Carroll Kraina Chichów

Tłum. Jolanta Kozak

Wyd. Prószyński i S-ka

Warszawa 1996