Zapiski z Krakowa, cz. I - Łeb na postumencie

W pierwszym poście dotyczącym li i jedynie Krakowa przedstawiam jedną z najbardziej kontrowersyjnych, a jednocześnie najbardziej popularnych wśród turystów rzeźb w Grodzie – Głowę.

Głowa, której poprawna nazwa brzmi Eros Bendato – Eros Spętany, to dar jej twórcy Igora Mitoraja dla krakowian, ofiarowany nam ku olbrzymiej konsternacji mieszkańców w 2005 roku. Pan Mitoraj jest rzeźbiarzem polskiego pochodzenia, który studiował w Krakowie, a gdy stał się bardzo sławny, postanowił miastu z czasów studenckich ofiarować jedną ze swych prac. Warunek był jeden – rzeźba ma stanąć na Rynku Głównym. A że pasuje tam jak kwiatek do kożucha, przez kilka miesięcy odbywało się w Krakowie coś, co można nazwać „bieg z Głową”. Ale krakusi nie tracą głowy w kryzysowych sytuacjach ( a to im groziło, gdyby Głowa nie pozostała na Rynku). Głowa co chwilę zmieniała miejsce postoju, by wreszcie zagrzać miejsce w południowo-zachodnim kącie Rynku, przycupnięta obok Ratusza, i, w okresie zimowym, choinki. Ktoś ewidentnie miał łeb na karku - złośliwi twierdzą, że tam ją najmniej widać. Inni – że blisko posterunku policji, co by bezpieczna była. Tak czy siak, była to akcja przemyślana z Głową; trzeba mieć łeb nie od parady, aby odpowiednio ustawić pomnik łba. Nie wiemy, czy Miasto nie planuje dla Głowy kolejnych wojaży, na razie wydaje się, że rzeźba dobiła do bezpiecznego portu, gdzie cieszy się sporym zainteresowaniem turystów i coraz większą tolerancją tubylców.

Nie mają racji ci, którzy uważają, iż Głowa (sorry, Eros) nie ma żadnego związku z Krakowem. Kraków ma bardzo liczne tradycje związane z głowami. Choćby tylko wspomnieć o głowach wawelskich – jeden z najsłynniejszych symboli Krakowa. Mamy również mądre głowy – za to odpowiada Uniwersytet Jagielloński i pozostałe krakowskie uczelnie wyższe. Na Kleparzu można kupić bardzo dobrą głowiznę, a zaraz za Krakowem natrafiamy na miejscowość Głogoczów. Zresztą do Krakowa jeździ pociąg z Przemyśla – a myślenie jest nieodłącznie  z głową związane, o czym niektóre głowy zdają się zapominać. A powinny to przemyśleć. Bo póki co krakowska Głowa stoi pusta, i tylko czasem jakiś turysta wlezie w nią z buciorami.

Jednak przede wszystkim głową się czyta.

Igor Mitoraj – ur. 1944 roku w Oederan na Rudawach. Dzieciństwo i młodość spędził w Polsce, studiował na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Na początku kariery zajmował się głównie malarstwem, później odkrył rzeźbę, i to właśnie z nietypowych posągów jest znany praktycznie na całym świecie. Jego dzieła znajdują się m. in. w Paryżu czy Rzymie. W swoich pracach odwołuje się do Michała Anioła i Antonia Canovy, a tematy czerpie głównie z mitologii greckiej i rzymskiej. (Na podstawie Wikipedii http://pl.wikipedia.org/wiki/Igor_Mitoraj).